KỸ THUẬT CẤY LÚA HÀNG RỘNG, HÀNG HẸP
1. Chuẩn bị giống.
Tất cả các giống đều có thể cấy theo hàng rộng, hàng hẹp, tuy nhiên bà con nên chọn những giống lúa có khả năng đẻ nhánh khá, đẻ nhánh khỏe sẽ cho hiệu quả cao hơn.
Do cấy thưa, nên lượng giống cần ít và đặc biệt là cấy nhanh nên sẽ giảm được công cấy, lượng giống chỉ cần từ 0,8 1,2 kg/500m2, tùy giống hạt to hay nhỏ.
2. Cách cấy.
Có thể hiểu nôm na cấy hàng rộng hàng hẹp là cứ cấy 2 hàng như thông thường lại bỏ 1 hàng, cấy lặp lại như thế cho đến khi hết ruộng.
Để đảm bảo cấy đúng khoảng cách hàng sông lớn và hàng sông bé, nên dùng thước đo ở 2 đầu bờ ruộng. Dùng 2 bộ dây cấy và 2 người cấy là tốt nhất. Sau khi đo khoảng cách hàng sông lớn và hàng sông bé thì cắm dây ở 2 đầu bờ cho căng và tiến hành cấy.
Cấy 2-3 dảnh/khóm, cấy nông tay, nếu cấy được các khóm ở các hàng so le nhau thì càng tốt.
Cụ thể mật độ và khoảng cách cấy đối với từng bộ giống lúa có thể áp dụng như sau:
- Đối với lúa lai:
+ Hàng sông lớn: 2 hàng cách nhau: 30 - 32 cm.
+ Hàng sông bé: Hàng cách hàng: 15 cm.
+ Khóm cách khóm: 15 cm. Tương đương 33,33 khóm/m2.
- Đối với lúa thuần:
+ Hàng sông lớn: 2 hàng cách nhau: 28 - 30 cm.
+ Hàng sông bé: Hàng cách hàng: 15 cm.
+ Khóm cách khóm: 15 cm. Tương đương 34,13 khóm/m2.
Do cấy 1 hàng rộng lại cấy 1 hàng hẹp, nên cây lúa nhận được nhiều ánh sáng, không những cây đẻ nhánh khỏe, đẻ tập trung, bông to hạt mẩy mà còn ít sâu bệnh, đặc biệt là rầy nâu và khô vằn nên giảm số lần phun thuốc.
3. Phân bón và cách bón phân.
Lượng phân bón tương tự như phương thức gieo cấy truyền thống. Thực hiện bón lót sâu, bón thúc sớm và bón tập trung.
3.1. Lượng phân bón (tính cho 500m2).
- Phân chuồng: 500 kg.
- Phân NPK: 25 30 kg.
- Phân đạm Urê: 7 - 8 kg.
- Phân kali: 6 7 kg.
- Đất chua bón thêm vôi bột: 15 - 20kg.
3.2. Cách bón.
Bà con rắc phân đều trên mặt ruộng như gieo cấy lúa thông thường. Tuy nhiên nếu bón phân tập trung bằng cách đi vào hàng sông lớn để bón vào 2 hàng sông nhỏ hai bên thì càng tốt, sẽ phần nào hạn chế được cỏ dại phát triển ở hàng sông lớn.
*Lưu ý: - Phải diệt trừ ốc bươu vàng để tránh khuyết mật độ: có thể bắt thủ công nếu ít hoặc dùng thuốc trừ ốc bươu vàng nếu nhiều.
- Ánh sáng nhiều thì cỏ dại phát triển mạnh, do đó phải diệt trừ cỏ dại để tránh hiện tượng cỏ mọc nhiều sẽ cạnh tranh dinh dưỡng với cây lúa.
4. Phßng trõ s©u bÖnh.
Trong c«ng t¸c phßng trõ s©u bÖnh cÇn ¸p dông c¸c biÖn ph¸p nh: Phßng trõ dÞch h¹i tæng hîp (IPM hoÆc ICM), ph¸t hiÖn s©u bÖnh h¹i sím ®Ó cã biÖn ph¸p phßng trõ kÞp thêi; NÕu ®Õn ngìng ph¶i phßng trõ th× dïng thuèc ho¸ häc ®Ó xö lý; Khi sö lý thuèc ph¶i ¸p dông theo ph¬ng ph¸p 4 ®óng: §óng thuèc, §óng lóc, ®óng nång ®é vµ liÒu lîng vµ phun ®óng kü thuËt.
a. §èi víi s©u h¹i:
- S©u cuèn l¸: NÕu mËt ®é tõ 10 con/m2 th× tiÕn hµnh phun thuèc, sö dông mét sè lo¹i thuèc nh: Rigent 800 WG, Trebon 10EC, VITARCO...
- S©u ®ôc th©n: khi mËt ®é æ trøng tõ 0,3 - 0,5 æ/m2 hoÆc sau khi bím ra ré tõ 5 - 7 ngµy th× tiÕn hµnh sö lý thuèc dïng mét sè lo¹i thuèc nh: Padan95SP, Finico, Angun5WG, Dilan, Bankan600WP,...
- RÇy n©u, rÇy lng tr¾ng: Khi mËt ®é rÇy tõ 750 con/m2 trë lªn (Ruéng kh«ng bÞ bÖnh vµng lïn, lïn xo¾n l¸ vµ lïn säc ®en) th× sö dông mét sè lo¹i thuèc sau ®Ó phun nh: Bassa 50EC, Nibas, Actara 25 WP, Chess 50 WP,
; §Æc biÖt trªn nh÷ng ch©n ruéng xuÊt hiÖn bÖnh lïn säc ®en, vµng lïn, lïn xo¾n l¸ nÕu xuÊt hiÖn rÇy cÇn tiÕn hµnh phun trõ triÖt ®Ó vµ nhæ bá nh÷ng c©y, khãm lóa bÞ bÖnh.
- Bä xÝt dµi: Thêng xuÊt hiÖn thêi kú lóa trç, khi mËt ®é tõ 6 - 8 con/m2 dïng thuèc Padan 95SP, s¸t trïng dan 90BTN...
b. §èi víi bÖnh h¹i:
- BÖnh ®¹o «n: TriÖu chøng bÖnh lóc ®Çu mét chÊm nhá trªn l¸ cã mÇu n©u nh¹t hoÆc x¸m tro, ngoµi cïng l¸ bÞ biÕn vµng. Khi trªn l¸ xuÊt hiÖn 3- 5% ngõng bãn ®¹m vµ phun ph©n qua l¸ cÇn gi÷ ®ñ níc trªn ruéng, dïng mét sè lo¹i thuèc sau ®Ó phun nh: Kasai 16,2SC vµ 21,2 WP, Fujion 50EC, Kabim 30 WP, Katana, Filia...
- BÖnh kh« v»n: L¸ bÞ bÖnh vÕt bÖnh v»n vÖn kh«ng ®Þnh h×nh, khi lóa bÞ bÖnh tõ 10 - 15% sè d¶nh/khãm ( bÖnh cÊp 1 - 3), dïng thuèc Validacin 3L hoÆc 5L, Til Super300EC, Nevo330EC, NATIVO 750WG,...
- BÖnh b¹c l¸: + TriÖu chøng: BÖnh xuÊt hiÖn ®Çu tiªn ë chãp l¸ sau lan vµo vµo gi÷a, khi xuÊt hiÖn vÕt bÖnh mÇu xanh ®Ëm, gÆp n¾ng nãng hÐo vµng, tÕ bµo chÕt t¹o thµnh mÇu tr¾ng x¸m, vÕt bÖnh h×nh gîn sãng cã dÞch mÇu tr¾ng ®ôc. Dïng thuèc nh: Sasa20WP, Starner, Stamor 20WP,... ®Ó phun.
* Lu ý: - Khi tiÕn hµnh phun thuèc nªn phun vµo lóc s¸ng sím ( khi tan s¬ng) hoÆc chiÒu m¸t kh«ng ma.
- Nång ®é vµ liÒu lîng c¸c lo¹i thuèc cÇn ®äc kü híng dÉn trªn nh·n bao b× ®ùng thuèc.